افراد بسیاری هستند که انجام پروژه های مورد نظر خود را به یک پیمانکار می سپارند. در این شرایط با عقد یک قرارداد و مشخص کردن اهداف خود و وظایف پیمانکار، همراه با تعیین منابع مورد نیاز و نیز زمان تحویل پروژه، تمام مسئولیت اجرا را بر عهده پیمانکار موردنظر خود قرار می دهند. به این ترتیب، هر پروژه پیمانکاری، دارای یک کارفرما و یک پیمانکار می باشد. پیمانکار، شخصی حقیقی و یا حقوقی است که طی انعقاد یک قرارداد با کارفرما، متعهد می گردد که مسئولیت اجرای موضوع پیمان را به عهده بگیرد. کارفرما اجرای پروژه مورد نظر را بر عهده پیمانکار می گذارد و پیمانکار نیز متعهد می گردد که با توجه به مفاد درج شده در قرارداد، پروژه را در زمان مقرر به کارفرما تحویل دهد.
پیمانکار کیست و چه وظایفی دارد؟
پیمانکار، شخصی حقیقی و یا حقوقی است که طی انعقاد یک قرارداد با کارفرما، متعهد می گردد که مسئولیت اجرای موضوع پیمان را به عهده بگیرد.
پیمانکار، مشخصات و ویژگی های کار را از کارفرما دریافت کرده و به بررسی و تجزیه و تحلیل آن می پردازد. سپس برای مدیریت پروژه برنامه ریزی هایی را ترتیب داده و برای شروع کار، کارکنان فعالی را به استخدام در می آورد. آنگاه با تامین منابع مورد نیاز پروژه، بر انجام کارها و پیشرفت پروژه نظارت می کند تا تمام کارها طبق توافقات درج شده در قرارداد پیمانکاری پیش رود. در این صورت است که می تواند پروژه را به موقع و بر اساس مقدار بودجه ای که در ابتدا مشخص شده، به کارفرما تحویل دهد.
تفاوت پیمانکار و کارگر در چیست؟
پیمانکار و کارگر به لحاظ شغلی با هم تفاوت هایی دارند. پیمانکار کسی است که به صورت مستقیم با کارفرما ارتباط داشته و بین آن ها قراردادی بسته می شود که بر اساس آن بتواند در زمان مشخص و با بودجه مورد نظر، پروژه را به کارفرما تحویل دهد. این در حالی است که کارگر به استخدام پیمانکار درآمده و به صورت مستقیم با کارفرما ارتباط ندارد. تنها در قبال کارهایی که انجام می دهد، حقوق و مزایا دریافت می کند.
یکی دیگر از تفاوت های پیمانکار و کارگر این است که پیمانکار مسئولیت تامین منابع مورد نظر و استخدام نیرو جهت انجام کار را دارد و نیز به نظارت انجام کارها می پردازد اما کارگر تنها کارهایی که به عهده اش گذاشته می شود را انجام می دهد.
از تفاوت های دیگر بین پیمانکار و کارگر می توانیم به موارد مربوط به مالیات اشاره کنیم. پرداخت مالیات حقوق و بیمه کارگر به عهده کارفرما می باشد زیرا نام کارگر در لیست حقوق و دستمزد یک مجموعه قرار می گیرد. این در حالی است که پیمانکار خود باید اقدام به پرداخت مالیات کرده و صورت های مالی مربوطه را به سازمان حسابرسی و امور مالیاتی کشور، ارسال نمایند.
تفاوت پیمانکار و کارفرما در چیست؟
کارفرما و پیمانکار نیز به لحاظ شغلی در موضوعات بسیاری با هم تفاوت دارند که در اینجا برخی از آن ها را نام برده و به توضیح هر یک می پردازیم.
- مسئولیت: یکی از تفاوت های اصلی بین کارفرما و پیمانکار، نوع مسئولیتی است که آن ها به عهده گرفته اند. کارفرما یک شخص یا یک شرکت است که برای انجام یک پروژه مشخص تعهد داده و از این رو مسئولیت هایی از قبیل تعیین اهداف پروژه، تعیین بودجه مورد نظر، مشخص کردن زمان انجام کار، تعیین نیازها برای اجرای پروژه، تدوین قرارداد با پیمانکاران و ... را دارد. در صورتی که پیمانکار تنها مسئول اجرای پروژه بر اساس نیازها و اهداف کارفرما است. او باید با توجه به آنچه کارفرما از او خواسته و میزان بودجه و نیز مدت زمانی که برای انجام کار برایش مشخص شده، مسئولیت اجرای پروژه را به عهده بگیرد.
- تخصص: تفاوت دیگر میان کارفرما و پیمانکار در حوزه تخصص آن هاست. به طور معمول، کارفرما تخصص فنی در زمینه پروژه مورد نظر ندارد. او تنها اهداف و نیازهای خود را در مورد پروژه ای که دارد، بیان کرده و سعی می کند در این زمینه از تجارب پیمانکار برای اجرای آن استفاده کند. پیمانکار دارای تخصص و تجربه هایی بسیار در زمینه های مختلف بوده و اصلا به دلیل این تجارب و تخصص فنی اش است که برای اجرای پروژه مورد نظر انتخاب می شود.
- مسئولیت مالی: در هر پروژه ای که به پیمانکار پیشنهاد می شود، تنها کارفرما که یک شرکت یا شخص حقیقی و یا شخص حقوقی است، مسئولیت تامین منابع مالی پروژه و پرداخت آن به پیمانکار را به عهده دارد. در مقابل پیمانکار مسئول اجرای پروژه بوده و آن مقدار از منابع مالی که کارفرما در اختیارش قرار داده است را مدیریت می کند.
- مدت زمان حضور در پروژه: یکی دیگر از تفاوت های بین کارفرما و پیمانکار، مدت زمان حضور آن ها در پروژه می باشد. کارفرما تنها در مراحل ابتدایی پروژه حضور می یابد اما پیمانکار در تمام مراحل اجرای یک پروژه حضور داشته و در نهایت انجام پروژه را به پایان می رساند.
- تصمیم گیری: یک کارفرما به عنوان کسی که خواسته پروژه ای را ایجاد کند، تصمیم گیری های استراتژیک مربوط به پروژه را انجام می دهد حال آنکه پیمانکار به دلیل تخصص و تجاربی که در شغل خود دارد به تصمیم گیری های عملی و تکنیکی برای اجرای پروژه می پردازد.
- نوع هدف: هدف کارفرما و پیمانکار نیز در اجرای یک پروژه با هم تفاوت دارد. هدف کارفرما ایجاد یک پروژه به عنوان یک نتیجه است که بتواند نیازهای اجتماعی، تجاری و یا دیگر موارد مشابه را برطرف سازد. اما هدف اصلی پیمانکار از انجام پروژه، موفقیت در اجرای کار بر اساس خواسته ها و اهداف کارفرما است.
با توجه به موارد گفته شده در می یابیم که کارفرما کسی است که انجام یک پروژه را بر عهده پیمانکار می گذارد ولی پیمانکار کسی است که اجرای پروژه ارائه شده توسط کارفرما را بر عهده گرفته و تمام مسئولیت های مربوط به آن را می پذیرد.
گواهی نامه صلاحیت پیمانکاری
شرکت های پیمانکاری باید صلاحیت انجام کار جهت اجرای پروژه های مورد نظر را داشته باشند. این صلاحیت انجام کار باید توسط ارگان دولتی تایید شود. در واقع اداره کار در هر استان، مسئول رسیدگی به امور ثبتی، اداری و مالی شرکت ها است تا مشخص نماید که آیا شرکت مورد نظر صلاحیت انجام کار پیمانکاری را دارد یا خیر. بر این اساس شرکت های پیمانکاری برای اجرای پروژه ها باید گواهینامه صلاحیت خود را از اداره کار دریافت نمایند، به عبارت دیگر از نظر اداره کار مورد تایید واقع شوند چرا که بر اساس دستورالعمل تصویب شده توسط هیئت دولت در سال 1397، همه کارفرمایان تنها در صورتی می توانند با شرکت های پیمانکاری قرارداد ببندند که گواهینامه صلاحیت پیمانکاری از اداره کار داشته باشند.
انواع پیمانکار و وظایف آنها
در این بخش از مقاله، انواع پیمانکار را نام برده و به توضیح وظایف هر یک از آن ها خواهیم پرداخت.
پیمانکار عمومی
پیمانکار عمومی یا General Contractor ، کسی است که بر اساس عقد قرارداد با کارفرما، مسئولیت آماده سازی، هماهنگی و تکمیل همه کارهای یک پروژه را به عهده می گیرد. در واقع پیمانکار عمومی موظف است تا با توجه به اهداف و نیازهای کارفرما و نیز توافقات موجود در قرارداد، یک پروژه را به سرانجام برساند. از جمله وظایف یک پیمانکار عمومی عبارتند از:
- پذیرفتن تمام مسئولیت انجام یک پروژه
- ارزیابی و تجزیه و تحلیل ویژگی های کار و در پی آن برنامه ریزی های موثر جهت انجام کار
- طراحی، تدارکات و تامین
- احداث ابنیه و تاسیسات
- ساخت و آزمون ماشین آلات و تجهیزات
- حمل و نصب
پیمانکار جزء
پیمانکار جزء، فردی است که برای اجرای بخشی از پروژه بزرگتر با پیمانکار عمومی قرارداد می بندد. پیمانکار جزء، خدمات تخصصی مانند مکانیک، برق، لوله کشی و مواردی از این قبیل را ارائه می دهد و چون در این کارها تخصص دارد بنابراین نقش او در اجرای یک پروژه بسیار حیاتی می باشد. از وظایف اصلی پیمانکاران جزء می توانیم به تحویل پروژه در زمان مقرر بر اساس میزان بودجه داده شده و کیفیت خواسته شده اشاره کنیم. در واقع آن ها ماهرانی هستند که مسئولیت تکمیل یک کار خاص را بر عهده دارند.
پیمانکار پروژه های turn-key
پیمانکار پروژه های turn-key، شخصی است که در ازای دریافت هزینه، تمام مسئولیت طراحی و اجرای پروژه، خرید تجهیزات، عملیات ساخت و نصب و راه اندازی، به طور کامل به او واگذار می شود. در واقع این پیمانکار صفر تا صد کارهای مربوط به پروژه را انجام می دهد و در صورتی که در فرایند انجام کار مشکلی به وجود بیاید، باید مسئولیت آن را به صورت کامل بپذیرد. از این رو امنیت در اجرا و جبران خسارت، دو موضوعی هستند که در قرارداد به آن ها اشاره می شود.
پیمانکار پروژه EPC
پیمانکار پروژه EPC باید توانایی طراحی، تامین تجهیزات و اجرا را داشته باشد و تمام مسئولیت مدیریت اجرا و کنترل کیفی پروژه را به عهده بگیرد. این پیمانکار باید از تجربه و تخصص بسیار برخوردار بوده و نیز توانایی انجام کار با نرم افزار حسابداری پیمانکاری را داشته باشد تا بتواند در انجام پروژه های بزرگ و پیچیده موفق شود. اجرای این فرایند بستگی به توانایی بالای فرد در مدیریت پروژه دارد. همچنین اگر این فرد شخصیتی حقوقی باشد، جهت رضایت از نتیجه کار باید همواره با گروهی از مهندسان، تامین کنندگان و مجریان باتجربه در ارتباط بوده و از نظرات آن ها در پیشرفت کارها استفاده نماید.
ویژگی های پیمانکار حرفه ای
حال که با پیمانکار و وظایف او آشنا شدیم، لازم است که به ویژگی های یک پیمانکار حرفه ای اشاره کنیم تا بتوانیم برای انجام کارهای پیمانکاری، به انتخاب پیمانکاران حرفه ای و مسئولیت پذیر بپردازیم.
- یک پیمانکار حرفه ای، مهارت برقراری ارتباط با کارفرما، تیم اجرایی و سایر افرادی که با آن ها کار می کند را دارد، تا بتواند علاوه بر تعامل شایسته، خواسته های خود را مطرح کرده و پروژه را به بهترین شکل به نتیجه برساند.
- همچنین باید از مهارت مدیریتی قوی برخوردار بوده تا به تناسب میزانی از منابع مالی و مدت زمانی که در اختیار دارد، بتواند پروژه را به نتیجه مطلوب رسانده و آن را به کارفرما تحویل دهد.
- یک پیمانکار حرفه ای قطعا با تجربه و تخصصی که در انجام پروژه های مختلف داشته، می تواند در اجرای پروژه مورد نظر موفق باشد.
- همچنین برای حل مشکلاتی که در مسیر اجرای پروژه است، توانایی حل مسئله را داشته باشد.
- علاوه بر موارد گفته شده، یک پیمانکار باید در مدیریت امور مالی نیز مهارت داشته باشد چرا که عهده دار مسئولیت پرداخت حقوق کارگران و حق بیمه آن ها می باشد. بنابراین داشتن دانش مالی به او کمک می کند که علاوه بر اینکه به درستی به امور مالی کارگران رسیدگی کند، سبب جلب رضایت کارگران مجموعه خود نیز بشود.
اهمیت مدیریت قراردادها برای پیمانکار
با توجه به رشد اقتصاد جهانی در سال های اخیر، شاهد ثبت و انعقاد قراردادهای بسیاری در تمام حوزه های اقتصادی هستیم. این حجم از قراردادهای منعقد شده، باعث ایجاد چالش های بسیاری برای سازمان ها و شرکت ها شده است. برای جلوگیری از این چالش ها، مدیریت قراردادها اهمیت می بابد. مدیریت قراردادها شامل تمام مراحل و اقداماتی است که برای کنترل و نظارت بر قراردادهای منعقد شده میان سازمان با مشتریان، پیمانکاران و ... به کار می روند. به عبارت دیگر مدیریت قراردادها فرآیندی است که شرایطی را برای مدیران فراهم می نماید تا بتوانند قراردادهایشان را به شکل بهتری کنترل و مدیریت نمایند. هدف از مدیریت قراردادها کاهش دادن ریسک قراردادها، ایجاد فرصت برای افزایش درآمد، صرفه جویی در زمان، کمک به حل اختلاف نظرها و محافظت از منافع شرکت و یا سازمان می باشد.
از مزایای مدیریت قراردادها می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- پشتیبانی از عملیات های تجاری
- تقویت اثربخشی عملیات ها
- شفافیت و کاهش هزینه ها
- تقویت تبعیت از قوانین و قواعد
اهمیت استفاده از نرم افزار حسابداری پیمانکاری برای پیمانکار
شرکت های پیمانکاری برای اجرای پروژه های خود، با شرکت های بسیاری قرارداد می بندند. در این نوع شرکت ها، حسابداری نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. مدیران شرکت های پیمانکاری خوب می دانند که چون باید از استانداردهای حسابداری خاصی پیروی کنند، پس با مشکلاتی در زمینه ثبت قراردادها، بستن حساب ها، پیگیری پرداختی ها، مدیریت قراردادهای منعقد شده، تعیین حقوق و دستمزد و مدیریت انواع پروژه ها به صورت همزمان مواجه هستند.
بر این اساس استفاده از یک نرم افزار حسابداری پیمانکاری در شرکت های پیمانکاری، شرایطی را برای مدیران فراهم می کند تا آن ها بتوانند به طور همزمان، پروژه های مختلف را مدیریت کرده و با محاسبه و ثبت امور مالی مربوط به پروژه، از به وجود آمدن مشکلات احتمالی جلوگیری کنند.
با استفاده از نرم افزار حسابداری پیمانکاری می توان پروژه ها را بر اساس پروژه های شخصی یا پروژه های دولتی یا ... مرتب کرد. همچنین بدون توجه به محدودیت در مورد ثبت و رسیدگی به امور مالی پروژه ها، می توان سفارشات بسیاری را پذیرفت و کسب و کار مورد نظر خود را گسترش داد.
از دیگر مزیت های نرم افزار حسابداری پیمانکاری عبارتند از:
- سرعت بخشیدن به روند حسابداری
- آرشیو پروژه ها
- مدیریت انواع فاکتورهای حاصل از انعقاد قراردادهای مختلف
- مدیریت همه چک ها اعم از دریافتی و پرداختی و نیز مدیریت همه حساب های بانکی
- مدیریت کالاها و اموال
- مدیریت حقوق و دستمزد
نرم افزار حسابداری پیمانکاری محاسبان
شرکت دانش بنیان حساب رایان پارس، بیش از دو دهه است که در تولید و ارائه نرم افزارهای یکپارچه مالی و اداری و مدیریتی محاسبان با رویکرد ERP فعالیت داشته و توانسته بیش از 4500 مشتری در سراسر کشور داشته باشد.
مدیران شرکت های پیمانکاری با تهیه و استفاده از نرم افزار حسابداری پیمانکاری محاسبان توانسته اند مشکلات مربوط به کسب و کار خود را حل کرده و در مقایسه با شرکت های دیگر برتری داشته باشند.
ویژگی های نرم افزار حسابداری محاسبان عبارتند از:
- تنظیم شروع و پایان دوره مالی
- محاسبه قیمت تمام‌شده به تفکیک هر پروژه
- ارتباط بین دفتر مرکزی و سایت‌های پروژه به صورت آنلاین و آفلاین
- کنترل اقلام مصرفی در هر پروژه
- محاسبه حقوق و دستمزد، صورت وضعیت، پیگیری قرارداد، ثبت تضمین و ...
- کنترل قرارداد کارفرمایی و پیمانکاری با استفاده از نرم افزار امور قراردادها
- ثبت پروژه به صورت گروه و زیرگروه
- امکان یکپارچگی کامل تمامی سیستم‌های حسابداری، خزانه‌داری، انبار، خرید و فروش، حقوق و دستمزد، امور قراردادها و ...
- مدیریت املاک و مستغلات شرکت‌های پیمانکاری (ویژه مسکن و شهرسازی)
- استفاده از داشبوردهای مالی و مدیریتی (BI) جهت گزارشگیری دقیق پروژه‌ها و هزینه‌ها
و بسیاری از موارد دیگر که باعث شده تا شرکت حساب رایان پارس در ارائه این محصول چه بسا موفق تر و کارآمدتر از شرکت های دیگر بوده و پاسخگوی تمامی پیمانکاران و مدیران پروژه های پیمانکاری باشد.
