یکی از چالش‌های بزرگ دولت‌ها در سال‌های اخیر عبارت بوده است از افزایش درآمدهای مالیاتی و برقراری عدالت در وصول مالیات از مودیان از طریق شفاف‌سازی و جلوگیری از هرگونه فرار مالیاتی. سازمان امور مالیاتی همواره در جستجوی راه‌حل مناسبی جهت رفع این مشکل بود تا سرانجام با کمک ابزارها و راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات این مهم را محقق کرد.
در واقع، دولت اقدامات متعددی برای رفع این چالش بزرگ انجام داد، که شاخص‌ترین آنها راه‌اندازی سامانه مودیان مالیاتی بود که بر اساس تکلیف قانونی محول‌شده به این سازمان انجام شد. با راه‌اندازی این سامانه، مودیان مالیاتی ملزم به ثبتنام در سامانه و ارسال صورتحساب‌های خود به صورت الکترونیکی شدند.
سامانه مودیان مالیاتی چیست؟
سامانه مودیان مالیاتی، که به اختصار سامانه مودیان گفته می‌شود، یک سیستم نرم افزاری آنلاین تحت وب است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور راه‌اندازی شده است. هدف از راه‌اندازی این سامانه، که با آدرس tp.tax.gov.ir در دسترس است، تسهیل و تسریع ثبت اطلاعات مودیان مالیاتی و تبادل مستندات مورد نیاز بین مؤدیان و سازمان نظیر صورتحساب‌ها یا اظهارنامه می‌باشد.
این سامانه بستری امن و یکپارچه برای حضور مودیان مالیاتی ایجاد می‌کند تا مودیان بتوانند 3 کار مهم را به سادگی و سریع از طریق آن انجام دهند:
- اطلاعات مورد نیاز را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند،
- مالیات خود را بپردازند،
- و سازمان نیز بتواند با شفافیت کامل، به صورت ساده و سریع نسبت به جمع‌آوری و وصول مالیات و بدهی‌های مالیاتی اقدام کند.
به این صورت، هم هدف اصلی دولت که عبارت است از ایجاد عدالت در پرداخت مالیات و جلوگیری از فرار مالیاتی محقق می‌شود و هم مودیان مالیاتی زمان و هزینه کمتری بابت انجام امور مربوطه پرداخت خواهند کرد.
♦♦♦ ویدئو وبینار قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان ♦♦♦
چه کسانی ملزم به ثبتنام در سامانه مودیان هستند؟
بر اساس قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، کلیه افراد فعال در مشاغل صنفی و غیرصنفی (صاحبین کسب‌وکار) و اشخاص حقوقی (مانند شرکت‌ها) ملزم هستند در سامانه مودیان مالیاتی ثبتنام کنند. برای مثال به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
- کلیه شرکت‌ها، اعم از سهامی خاص، سهامی عام، مسئولیت محدود و سایر انواع شرکت‌های حقوقی،
- کلیه اشخاصی که فعالیت تجاری دارند، مانند مالکین فروشگاه آنلاین، مشاغل خانگی و موارد مشابه،
- کلیه افراد و اشخاصی که به روش‌های مختلف کسب درآمد مشمول مالیات می‌کنند، مانند درآمد از اجاره واحدهای مسکونی یا تجاری، درآمد از فروش کالا یا خدمات و سایر روش‌های مشابه،
- فعالان اقتصادی مستقر در مناطق ویژه اقتصادی که درآمد آنها از سقف معافیت تعیین‌شده توسط هیئت وزیران بیشتر است.
در واقع، قانون‌گذار به صورت کلی در بند «ج» ماده ۱ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی، تکلیف مشمولین را مشخص کرده است. در این بند موضوع به این صورت مطرح شده است: «کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیرصنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصل‌های 4 و 5 باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 12/03/1366 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن، مشمول این قانون هستند. در این قانون هرگاه از واژه مؤدی استفاده می‌شود، مراد اشخاص مشمول است؛ مگر خلاف آن تصریح شده باشد»
ثبتنام در سامانه مودیان برای چه کسانی الزامی نیست؟
بر اساس تبصره ماده 2 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی، کلیه مودیانی که کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده ارائه می‌کنند یا به واسطه ماهیت کسب‌وکارشان، امکان عضویت در سامانه و صدور صورتحساب الکترونیکی را ندارند، از ثبتنام در سامانه مودیان معاف هستند. برخی از این اشخاص عبارتند از:
- کلیه شرکت‌ها، اعم از سهامی خاص، سهامی عام، مسئولیت محدود و سایر انواع شرکت‌های حقوقی،
- اشخاص حقیقی موضوع ماده ۱۴۲ قانون مالیات‌های مستقیم که شامل کارگاه‌های تولید فرش دستباف، صنایع دستی، شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های تولیدی مربوطه و امثال آنها می‌شود.
مزایای سامانه مودیان مالیاتی چیست؟
سامانه مودیان یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطی و تعاملی میان دولت و مردم است و به دلیل تسهیل و تسریع امور بین دولت و تعداد بسیار زیادی از مردم، دارای مزایای متعددی است که برخی از آنها عبارتند از:
- افزایش سرعت: با استفاده از سامانه مودیان مالیاتی، ارسال اطلاعات مالی و مالیاتی به سازمان امور مالیاتی به صورت آنلاین انجام می‌شود، لذا سرعت ارائه اطلاعات بسیار بالا می‌رود.
- افزایش دقت: با توجه به وجود سیستم نرم افزاری و مراحلی که برای ارسال و تأیید اطلاعات برای طرفین دیده شده است، خطای انسانی به حدأقل می‌رسد و دقت در ارائه اطلاعات بسیار افزایش می‌یابد.
- شفافیت: در این سامانه، مشخصات دقیق و بروز اشخاص (حقیقی و حقوقی) همراه با اطلاعات مالی آنها برای دولت قابل دسترس است که این امر باعث شفافیت بیشتر در امور مالی و مالیاتی می‌شود.
- کاهش هزینه‌ها: با استفاده از سامانه مودیان، هزینه‌های مربوط به ارسال مکاتبات، حضور در دفاتر مالیاتی، مصرف کاغذ و موارد مشابه به شدت کاهش پیدا می‌کند.
- جلوگیری از تقلب: در سامانه مودیان، اطلاعات مالی و مالیاتی شهروندان به صورت آنلاین به سازمان امور مالیاتی و دولت ارسال می‌گردد و همزمان از طریق درگاه‌ها و پنجره‌های واحد چند سازمان متولی دیگر اعتبارسنجی می‌شود. این روش از تقلب در ارائه اطلاعات مالی و مالیاتی جلوگیری خواهد کرد.
- سهولت در پرداخت: با استفاده از سامانه مودیان مالیاتی، پرداخت مالیات به صورت آنلاین بسیار ساده و سریع انجام می‌شود. این سامانه به کاربران امکان می‌دهد تا در هر زمان و مکانی که بخواهند، مالیات خود را پرداخت نمایند.
پیاده‌سازی سامانه مودیان مالیاتی و اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان چند تغییر مهم و قابل توجه نیز به همراه داشته که ذکر آنها برای مودیان مالیاتی مهم و قابل توجه است. این موارد عبارتند از:
- ممنوعیت مراجعه به محل فعالیت مودیان مالیاتی
- عدم نیاز به ارائه اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده
- عدم نیاز به ارسال گزارشات معاملات فصلی
- پذیرش اظهارنامه مالیاتی بدون بررسی
- عدم نیاز به ارائه دفاتر، اسناد و مدارک مالی و حسابداری
- وجود محدودیت برای صدور صورتحساب الکترونیکی
در اینجا سعی کردیم هر مقدماتی را که باید درباره سامانه مودیان مالیاتی بدانید در اختیارتان قرار دهیم. این سامانه جزئیات فراوان دیگری هم دارد که با توجه به الزام قانونی استفاده از آن باید آشنایی کافی را با آنها پیدا کنید و آموزش‌های لازم را ببینید. شما هم می‌توانید تجربیات شخصی‌تان را با ما و سایر مخاطبان مجله حساب رایان به اشتراک بگذارید و از این طریق کمکی شایسته به همکاران، هم‌صنفی‌ها و دوستان خود نمایید.
